Η ρήξη του στροφικού πετάλου ώμου είναι μια κοινή αιτία πόνου και δυσκολίας διεξαγωγής πλήθους κινήσεων. Σε μια ρήξη του στροφικού πετάλου, η άκρη των τενόντων του στροφικού πετάλου απομακρύνεται από την κανονική προσάρτησή τους στην κεφαλή του βραχιονίου. Αυτό μπορεί να προκύψει από έναν ξαφνικό τραυματισμό στον ώμο, όπως πτώση στο χέρι ή από προοδευτική φθορά εξαιτίας κάποιου συνδρικρόμου υπέρχρησης. Υπάρχουν δύο τύποι ρήξεων στροφικού πετάλου, η μερικού πάχους ρήξη, όπου ικρο τένοντας εξακολουθεί να προσκολλάται κάπως στο οστό του βραχίονα και η ολικού πάχους ρήξη, στην οποία ο τένοντας αποκολλάται πλέον από το οστό.
Αιτίες ρήξης στροφικού πετάλου ώμου
Υπάρχουν δύο κύριες αιτίες ρήξης του στροφικού πετάλου, ο τραυματισμός και ηφθορά εξαιτίας εκφυλιστικών παραγόντων. Τα τραυματικά αίτια περιλαμβάνουν την πτώση πάνω σε τεντωμένο χέρι ή την άρση ενός υπερβολικά βαρέος αντικειμένου με σπασμωδικές κινήσεις. Η ρήξη στροφικού πετάλου ώμου μπορεί να προκύψει και με άλλους τραυματισμούς, όπως το κάταγμα της κλείδας, η εξάρθρωση ώμου ή το κάταγμα καρπού.
Η πλειοψηφία των ρήξεων στροφικού πετάλου ώμου είναι αποτέλεσμα φθοράς του τένοντα που συμβαίνει αργά με την πάροδο του χρόνου. Αυτός ο εκφυλισμός εμφανίζεται φυσικά καθώς τα άτομα γερνούν και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι σχετικά ανώδυνος. Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν σε εκφυλιστικές ή χρόνιες ρήξεις του στροφικού πετάλου. Η κυριότερη είναι η επαναλαμβανόμενη άσκηση πίεσης, καθώς η επανάληψη των ίδιων κινήσεων του ώμου ξανά και ξανά μπορεί να πιέσει τους μύες και τους τένοντες του στροφικού πετάλου. Παράλληλα, βασικό εκφυλιστικό αίτιο είναι η μείωση της παροχής αίματος στους τένοντες του στροφικού πετάλου με την πάροδο του χρόνου. Χωρίς καλή παροχή αίματος, η φυσική ικανότητα του σώματος να επιδιορθώνει τη βλάβη των τενόντων είναι μειωμένη. Αυτό μπορεί τελικά να οδηγήσει σε ρήξη τένοντα.
Συμπτώματα ρήξης στροφικού πετάλου ώμου
Τα πιο κοινά συμπτώματα της ρήξης του στροφικού πετάλου περιλαμβάνουν πόνο, ιδίως σε περιόδους ηρεμίας και κατά τη νύχτα ή κατά τη διάρκεια κινήσεων άρσης ή περιστροφής του χεριού. Παράλληλα παρουσιάζεται αίσθηση τριξίματος, όταν πραγματοποιούνται κινήσεις του ώμου σε συγκεκριμένες θέσεις. Οι ρήξεις που συμβαίνουν ξαφνικά, όπως από πτώση, συνήθως προκαλούν έντονο πόνο. Μπορεί να υπάρχει μια αίσθηση τριξίματος και άμεση αδυναμία στο άνω μέρος του βραχίονα. Σε περίπτωση εκφυλιστικής αιτιολογίας ρήξεων που αναπτύσσονται αργά, εκδηλώνεται πόνος ο οποίος αρχικά είναι ήπιος και γίνεται αισθητός σε κινήσεις άρσης του χεριού πάνω από το κεφάλι. Με την πάροδο του χρόνου, ο πόνος μπορεί να γίνει πιο αισθητός ακόμα και σε περιόδους ηρεμίας.
Διάγνωση ρήξης τένοντα στροφικού πετάλου ώμου
Η διάγνωση της πάθησης πραγματοποιείται με την προσεκτική λήψη του ιστορικού του ασθενούς και την κλινική εξέταση. Κατά την εξέταση ελέγχεται η περιοχή του ώμου ώστε να εντοπιστεί τυχόν ευαισθησία ή παραμόρφωση. Ο αρμόδιος ορθοπαιδικός μετακινεί το χέρι του ασθενούς σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις για να μετρήσει το εύρος κίνησης του ώμου, ενώ ελέγχεται και η δύναμη του χεριού. Άλλες εξετάσεις που βοηθού την επιβεβαίωση της διάγνωσης περιλαμβάνουν την ακτινογραφία και τη μαγνητική τομογραφία, η οποία μπορεί να απεικονίσει καλύτερα τους μαλακούς ιστούς στην περιοχή του ώμου, όπως τους τένοντες του στροφικού πετάλου.
Θεραπεία ρήξης τένοντα του στροφικού πετάλου στον ώμο
Η επιλογή της θεραπευτικής προσέγγισης εξαρτάται συνήθως από τον τύπο της ρήξης, την ηλικία και το επίπεδο δραστηριότητας του ασθενούς. Μερικού πάχους ρήξεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με την εφαρμογή ενός εντατικού προγράμματος φυσικοθεραπείας κι ενδυνάμωσης. Οι μακροχρόνιες ρήξεις του στροφικού πετάλου και αυτές που εμφανίζονται χωρίς τραυματισμό μπορεί να ωφεληθούν από μια σειρά ασκήσεων αποκατάστασης.
Οι τραυματικές και ολικού πάχους ρήξεις του στροφικού πετάλου συνήθως απαιτούν χειρουργική επέμβαση λόγω της σοβαρότητας του τραυματισμού. Όταν ένας οξύς τραυματισμός οδηγεί σε ρήξη του στροφικού πετάλου ώμου, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η χειρουργική αποκατάσταση εντός έξι εβδομάδων από τον τραυματισμό για να αποφευχθεί η ατροφία των μυών και του τένοντα. Πλέον, η αρθροσκοπική αποκατάσταση ρήξης τενοντίου πετάλου έχει επικρατήσει για τη θεραπεία της πάθησης, προσφέροντας εξαιρετικά αποτελέσματα μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Στόχος της συγκεκριμένης ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής τεχνικής είναι η πλήρης επισκόπηση της άρθρωσης του ώμου και στον ίδιο χρόνο η επιδιόρθωση με ισχυρή συρραφή των τενόντων που έχουν υποστεί ρήξη, αλλά και η διαμόρφωση του ακρωμίου όταν χρειάζεται (ακρωμιοπλαστική). Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός στην Αθήνα Δρ. Γεώργιος Ποθητάκης αποκαθιστά τις ρήξεις στροφικού πετάλου ώμου με την αρθροσκοπική μέθοδο, με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας.